marshall yardımı ne demek?

Marshall Planı (Marshall Yardımı)

Marshall Planı, İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Avrupa'nın yeniden inşası için ABD tarafından 1948'de başlatılan ve resmen Avrupa İyileştirme Programı (European Recovery Program - ERP) olarak adlandırılan ekonomik yardım programıdır.

  • Amacı: Planın temel amacı, savaşın yıkımına uğramış Avrupa ülkelerinin ekonomilerini canlandırmak, siyasi istikrarı sağlamak ve komünizmin yayılmasını engellemekti. Bu, bir yandan Sovyetler Birliği etkisine karşı bir bariyer oluşturmayı amaçlarken, diğer yandan ABD'nin ekonomik çıkarlarını desteklemeyi hedefliyordu.
  • Kapsamı: 1948-1951 yılları arasında 16 Avrupa ülkesine (Türkiye ve Yunanistan dahil) yaklaşık 13 milyar dolarlık yardım yapılmıştır. Bu yardım, gıda, hammadde, makine ve teçhizat gibi çeşitli kalemleri içeriyordu.
  • Etkileri: Marshall Planı, Avrupa ekonomilerinin yeniden inşasında ve büyümesinde önemli bir rol oynamıştır. Ayrıca, Avrupa ülkeleri arasında işbirliğini teşvik etmiş ve Avrupa Birliği'nin temellerinin atılmasına katkıda bulunmuştur.
  • Türkiye'nin Durumu: Türkiye, Marshall Planı'ndan yararlanan ülkelerden biri olmuştur. Bu yardım, özellikle tarım ve sanayi sektörlerinin modernizasyonuna katkıda bulunmuştur.
  • Eleştiriler: Plan, bazı kesimler tarafından ABD'nin emperyalizm aracı olarak görülmüş ve bağımlılık yarattığı iddia edilmiştir. Ancak genel olarak, Avrupa'nın yeniden inşası ve istikrarı açısından olumlu bir etki yarattığı kabul edilmektedir.